#31 Hoe onderneem jij ná deze crisis? Never waste a good crisis!

Het Mentor Café
Podcast #31 Never waste a good crisis…

 Never waste a good crisis... want inderdaad, we zitten in een crisis, maar daar komen we ook weer uit. Crises komen en crises gaan. Dat is nooit anders geweest.
Ook een vast gegeven: na een crisis is alles anders.

Hoe ondernemen we verder na deze crisis. 
Welke veranderingen staan ons te wachten en…
Op welke manier kunnen we ons daarop voorbereiden…

Deze vraag stellen we in onze 31e podcast aan Hans Ruinemans, boardroom monk.

www.businesstales.com

De voice over van de intro is van Elmer de Winter.

Transcript

Het Mentor Café
Podcast #31 Never waste a good crisis
===
W = Wilma Out, interviewer
H = Hans Ruinemans, boardroom monk
Meer info: www.businesstales.com
===
Wilma: 
Hallo luisteraar. Het Mentor Cafe hier. Je luistert naar podcast nummer 31, en het onderwerp van deze podcast is ondernemen in tijden van crises. Maar ook alvast erná.

Subtitle: Never waste a good crisis…

Want inderdaad, we zitten in een crisis, maar daar komen we ook weer uit. Crises komen en crises gaan. Dat is nooit anders geweest. Ook een vast gegeven: na een crisis is alles anders. Hoe ondernemen we verder na deze crisis. Welke veranderingen staan ons te wachten en op welke manier kunnen we ons daarop voorbereiden.

Deze vraag stel ik in onze 31e podcast aan Hans Ruinemans, boardroom monk.

Hans, goed om je te zien in onze podcast-studio…

Hans: Ook goed om jou te zien, Wilma.

 W: Mijn vraag is – nog maar even samengevat: hoe staan we ervoor na deze crisis…

 H: Nou… daar kan ik je een uitgebreid antwoord op geven, als je dat wilt. Of iets minder uitgebreid. Het is maar net hoeveel tijd je hebt.

W: Mmm… we hebben een minuut of 20. Je kunt gewoon beginnen… ik hou de tijd wel in de gaten.

H: Goed. Waar CEO’s, topbestuurders en ondernemers momenteel erg veel last van hebben, dat zijn natuurlijk: de stijgende inflatie, de torenhoge kosten om de zaak draaiende te houden en… het gebrek aan goede medewerkers. Dat zijn echt de veroorzakers van deze crisis…
Nu heb je een oorzaak en een aanleiding, natuurlijk. De oorzaak van deze crisis is complex, als het al een complete crisis is. Ook daarover zijn de meningen verdeeld. Maar dat het geen hosanna is, dat mag wel duidelijk zijn.

Muziekfragment: https://youtu.be/-hEWBmscI5g Joshua Basset

W: Is er een correlatie tussen enerzijds stijgende inflatie en anderzijds een gebrek aan goede medewerkers? 

H: Een correlatie… eerst even dit: een correlatie is iets anders dan een oorzakelijk verband… een oorzakelijk verband is een causaliteit. Dus: oorzaak en gevolg.
k ben geen econoom, dus ik kan niet exact zeggen waar in dit geval sprak van is… maar volgens mij is het een mix…

Vrijwel niemand zit meer vastgezogen in zijn of haar functie. Ik bedoel daarmee dat het geen big deal meer is om van baan te wisselen. Werknemers stappen dus vrij snel over als er ergens betere arbeidsvoorwaarden te behalen zijn. Helemaal de jonge werknemers, en jong is voor mij: alles tussen de 25 en de 45 jaar. 

Werknemers - ook de jonge werknemers - voelen zich gedwongen om te kiezen voor de baan die het beste betaalt. Of: die het meest van alles zekerheid biedt. Of: die de beste arbeidsvoorwaarden biedt. Denk dan aan bijvoorbeeld overheidsbanen. Of banen bij de grote en dus stabielere bedrijven. 

Risico’s worden wat meer gemeden. Op dit moment. 

W: Verwacht jij dat dit verandert als de economie weer stabieler wordt?

H: Dat lijkt mij een logische ontwikkeling, ja. 
Werkgevers doen er om die reden goed aan om de voordeur wagenwijd open te zetten en de achterdeur goed gesloten te houden. 

W: Behoud je werknemers…

H: Je kapitaal, ja. Doe je dat niet, dan zit je straks helemaal zonder expertise. 
Maar iets anders is dit…

Wat over het hoofd gezien wordt – en in deze podcast vraag ik daar aandacht voor – dat is veranderd consumentengedrag. 

W: …veranderd consumentengedrag…

H: Ja. Veranderd consumentengedrag. Feitelijk is dat: een verandering in het leefgedrag van consumenten. Dat vindt namelijk sluimerend plaats. Nu al. 

Misschien herken je het van jezelf – misschien ook niet – maar over het algemeen zien deskundigen een grote verschuiving in het consumentengedrag - het koopgedrag - van gewone mensen. 

En - dat moet je even weten - dat staat los van de inflatie. 

Op zichzelf is het allemaal heel interessant, omdat het – ik zei het al – omdat die verschuiving aangeeft dat het leefgedrag van consumenten - en dus van ons allemaal - veranderd is. 

W: Waarom vraag je daar aandacht voor?

H: Nou, dat zal ik uitleggen. Ik denk zelf dat… kijk, dat er nu economische problemen zijn, dat is een vaststaand gegeven. We zitten in een crisis. Daar kunnen we niet omheen. Maar… op de achtergrond vindt er een verschuiving in het leefgedrag van consumenten plaats. Ik zei het al…

Dat veranderde leefgedrag gaat een beetje verloren in de chaos van de economie. Van die hoge inflatie, de toegenomen kosten en de krapte op de arbeidsmarkt. 

W: Je zegt: een veranderd leefgedrag… is dat omdat we allemaal meer online zijn gaan leven…zo na de coronaperiode…? 

H: Deels is dat zo… maar deels ook niet. Het gaat trouwens verder dan alleen ‘t online aanschaffen van producten. 

W: Kun je iets vertellen over het veranderde leefgedrag. Waar komt het vandaan?

H: Er zijn – dat moet ik erbij zeggen – ingewikkelde studies aan voorafgegaan, die voor een deel te maken hebben met het vakgebied demografie. 

W: Ik heb liever niet dat je uit allerlei rapporten citeert…

H: Nee, daar hou ik ook helemaal niet van… het is veel interessanter om je te focussen op wat je ziet om je heen… bijvoorbeeld op straat of in je eigen sociale biotoop…

W: Als je erop let…

H: Inderdaad… je ziet het pas als je het doorhebt.

W: Ah…dat is Cruyffiaans.

H: …Ja…onmiskenbaar…
Weet je… Het opvallendste is dat er sinds de covid-periode een hele bunch jonge ouders zijn bijgekomen

W: …coronababy’s…?

H: …mmm…ja, nou ja…coronababy’s. Strikt genomen zou je dat kunnen zeggen. Maar deze baby’s zijn er niet per se en alleen vanwege de coronaperiode. Ze zijn ook geboren omdat er in de jaren 2019 tot en met nu… gewoon superveel jonge mensen dertig plus zijn geworden. …en dertigers, dat is nu eenmaal de groep die kinderen krijgt…

W: Maar het is misschien niet toevallig dat deze dertigers aan het ouderschap begonnen zijn in of na de coronaperiode…

H: Dat klopt, maar je moet altijd uitkijken met het trekken van conclusies…

W: Anna 

H: Anna?

W: Alles Nagaan Niks Aannemen

H: Haha, die kende ik nog niet. Precies. Nu zijn niet die geboortes bijzonder - en ook niet die baby’s - want baby’s worden altijd en overal geboren… maar deze nieuwe lichting ouders is dat wel. Het zijn jong-volwassen mensen in de opbouwende staat van hun leven. Deze vaders en moeders hebben nooit iets anders gekend dan de digitalisering. Wat we nu zien is een geoptimaliseerde combinatie van ouderschap en e-commerce. Of een digital lifestyle die volwassen aan het worden is.  

Nog even terug naar de onderzoeken: over het algemeen werken - in 2022, 2023 - beide ouders min of meer fulltime, en werkt over het algemeen één van hen een deel van de werkweek thuis. 
Als je dat vertaalt naar het gedrag dat je op straat ziet…
…de vader of de moeder bezoekt heus nog wel een winkel - met het kind – maar dan als
…(zoekend naar het woord) als gezellige activiteit. 

Ze gaan naar de supermarkt met hun peuter of kleuter voor wat je zou kunnen noemen: funshop-activiteiten. 

W: en voor vergeten boodschappen…tenminste: dat kan ik mij van mijzelf herinneren, toen mijn kinderen klein waren…

H: Ja, zeker is dat zo…maar jij leefde – toen jouw kinderen klein waren – niet volledig digitaal, naar ik aanneem. 

W: Nee, en nu ook niet, hoor. Ik leef nog voor 60 procent analoog. 

H: …De jonge mensen die nu een huishouden voeren…en die bouwen aan hun leven…in de zin van: een eerste of tweede serieuze baan vinden…een huis kopen…kinderen krijgen en daaromheen hun vrije tijd invullen… die leefden altijd al digitaal. Die zijn en waren niet anders gewend. 

En interessant is dat deze jonge ouders in het opbouwende leven - na de geboorte van hun kind…of: kinderen - hun oude digitale manier van leven niet alleen voortzetten, maar zelfs extensiveren, verbreden. 

W: Concreet houdt dat in…?

 H: Concreet houdt dat in dat ze vrijwel geen concessies doen als het gaat om het aanschaffen van spullen en het doorbrengen van hun vrije tijd, en dat hun digital lifestyle prominenter wordt in hun leven. 

W: Niet minder online, maar meer. 

H: Ja, niet alleen bankieren en boodschappen, maar ook de nieuwe auto, het nieuwe huis plus hypotheek, de huisarts, de apotheek, de avondmaaltijden, de kinderopvang, de sollicitaties, de echtscheiding…

W: …de weekend-drugs…

H: …zo’n bewering vind ik te stellig, maar ik weet dat het voorkomt, ja. 

W: Is dat alles een goede zaak?

H: Dat is totaal onbelangrijk. Het gaat niet om wat wij van deze zaken vinden. Het gaat om de stand van zaken. 

W: Samenvattend hoor ik jou zeggen dat de digital lifestyle volwassen aan het worden is.

H: Inderdaad, en dit is nog maar het begin. Het begin van een volwassen digitale economie. 

W: Waarom vraag je daar aandacht voor?

H: Hele goeie vraag. Terug naar de hoofdroute. We zitten nu in een crisis. Dat is vervelend, maar crises zijn er altijd. Na elke crisis blijken er zaken te zijn veranderd. Dat is ook een vertrouwd ritme, natuurlijk. 

Ondernemers moeten – tenminste, dat vind ik – zich nu voorbereiden op een nieuwe economie. Met nieuwe gewoontes. Op een zakelijke metalevel spreken bedrijven over onderwerpen als innovatieve waardenproposities, of het agile ontwerpen van digitale innovaties, of over digitalisering en ethiek.In de praktijk betekent dat: volledig inspelen op de kenmerken van de volledige digital lifestyle.  

W: Maar een groentewinkel - bijvoorbeeld - kan daar toch niet op inspelen?

H: Jazeker wel. Een groentewinkel kan dat prima.  

W: Hoe doe je dat met groenten…?

H: Denk aan: enerzijds het online aanbieden van voorbereide groentemaaltijden
…en anderzijds: aan de inrichting van de winkel die helemaal inspeelt op de waarde van experience. Boodschappen doen moet een beleving zijn, ook al is het maar een beleving van 5 minuten. 

W: Let me entertain you

H: Er zit niks anders op.

Muziek: https://youtu.be/qg_agm9jOf4  Robbie Williams, Let me entertain you

W: Dat was natuurlijk Robbie Williams

H: Iets anders is dat de nieuwe consument een groot voorstander is van duurzame producten. Duurzaam… en ethisch verantwoord. 

Ik verwacht dat dat een steeds grotere rol gaat spelen. Van randvoorwaarde – of: mooi meegenomen – als harde eis. 

W: Duurzame producten waren eerst een hele tijd een beetje zonderling… en daarna statusverhogend…

H: Ja. En ik verwacht dat eco-shaming een bekender begrip zal worden…

W: …verspillingschaamte…

H: …uitbuitingsblamage…

Ik voorspel dat consumenten in de toekomst nog meer willen weten over de herkomst van de producten. 

Terug naar de groentewinkelier: bij de maaltijden die dus online besteld kunnen worden…en offline afgehaald in de winkel…die vervolgens helemaal voldoet aan de…waarde van experience… maar bij die maaltijden dus, doet de winkelier er goed aan te vertellen welke ingrediënten er gebruikt zijn en waar die vandaan komen…

W: De sperziebonen in dit gerecht komen uit de noordoost-polder…

H: Exact. 

W: Is er nog een kenmerk van veranderd consumentengedrag?

H: Ja. We hadden het over de geoptimaliseerde combinatie van ouderschap en e-commerce. Overigens: dat geldt niet alleen voor de jonge ouders. Dat moet ik nog even rechtzetten, hoewel dat wel een hele grote groep is…

W: We hadden het over de steeds grotere rol van duurzaamheid en ethiek. Het zijn geen zaken meer die voorbehouden zijn aan excentriekelingen en hippe consumenten…

H: Exact…en een ander kenmerk is de platformisering….

W: Dat lijkt mij een ander soort consumentisme…

H: Dat zeg je nu wel, maar dat is niet zo. Als bedrijf kun je vaak niet om de platforms heen. Zelfs als je er absoluut niet aan mee wil doen. Dan nog moet je weten wat zich daar afspeelt en hoe dat gaat. Mijn advies is om de platforms toch te gebruiken…en om deze strategisch in te zetten voor je bedrijf. 

W: Bij de groenteboer denk je waarschijnlijk aan het platform Too Good To Go…

H: Inderdaad. Maar je hebt ook de Afgeprijsd-app en de ResQ-app. En die groenteboer zou ook een Whatsapp-groep kunnen opzetten…of een Instagram-account met maaltijden die die dag hot and happening zijn…

W: voor grotere bedrijven geldt dit allemaal in het kwadraat…

H: Zeker. Maar alle bedrijven doen er goed aan om nu na te denken over een aanpassing in hun strategie.

Het goede nieuws is dat daar nog wel tijd voor is. Maar we zien steeds weer dat een crisis voor een versnelling zorgt. Het zat er al aan te komen, zogezegd, maar de verandering zal zich sneller aandienen. 

W: Ja, en op de lange termijn houd je de veranderingen natuurlijk niet tegen. 

H: Precies. Als ondernemer is het daarom goed om alvast na te denken over de manier waarop je kan inspelen met jouw bedrijf. 

W: Geef jij weleens workshops daarover…?

H: Workshops, nee, dat heb ik vroeger wel gedaan…maar niet meer recent…

W: Het zou leuk zijn om thema-avonden te organiseren over dit onderwerp…

H: Ik zal erover nadenken….

W: Dank je wel dat je hier was… in deze podcast-studio.

Jou bedank ik ook, luisteraar. Altijd fijn dat je erbij bent.

 Je doet ons een groot plezier door je te abonneren en laat gerust een review achter.
Tot de volgende keer, tot de volgende podcast.

===
Einde