#09 Over Complot-idioten & Anti-vaxxers. Én Over Vrijheid!

#09 Over Complot-idioten & Anti-vaxxers. Én Over Vrijheid! *Luister mee in Het Mentor Café

Denk na over het begrip vrijheid. Hoe vrij was ik, hoe vrij ben ik.  En hoe zou totale vrijheid voelen? Om dat te weten zou je eerst moeten begrijpen wat het eigenlijk is. Vrijheid. Wat is dat? 

Die vraag stel ik in deze 9e podcast aan Hans Ruinemans, boardroom monk. Hans, wat is vrijheid?

Dank aan Elmer de Winter voor de voice over van de intro.

Alle podcasts zien of horen? 
Check www.businesstales.com/podcasts

Kopje koffie over voor ons? Lekker! 
www.buymeacoffee.com/hetmentorcafe

De voice over van de intro is van Elmer de Winter.

Transcript

Het Mentor Café
Podcast: #09
Over Complot-idioten & Anti-vaxxers. Én Over Vrijheid!

W = Wilma Out
H = Hans Ruinemans

W: In deze corona-tijd is vrijheid  – vind ik – een woord dat omringt is met argwaan. Vanuit de kant van de complot-idioten en de harde anti-vaxxers…want: “Onze vrijheid is in gevaar!”
Maar ook vanuit mijn kant, de kant van de - nou ja - de vaxxers.Ikzelf geloof in een lakse Nederlandse overheid. Maar ik geloof vooralsnog helemaal niet in een kwaadaardige Nederlandse overheid. En een wereldwijde samenspanning lijkt mij ondoenlijk met al die tegendraadse landen. Maar ook ik als vaxxer denk na over het begrip vrijheid. Hoe vrij was ik, hoe vrij ben ik? En hoe zou totale vrijheid voelen? Om dat te weten zou ik eerst moeten begrijpen wat het eigenlijk is. Vrijheid. Wat is dat? En die vraag stel ik in deze 9e podcast aan Hans Ruinemans, boardroom monk. Hans, wat is vrijheid? 

H : Wat is vrijheid. Ja, dat hangt ervan af wat je onder vrijheid verstaat. Bedoel je: vrij van elke verplichting? Leven zoals jij dat wil?

W: Zou dat niet bevrijdend zijn? 

H: of bedoel je: vrij van angsten en gevaar?

W: Je hebt ook nog: financiële vrijheid…

H: Er zijn nog wel meer soorten van vrijheid, maar laten we het eens bij deze 3 houden. 

W: Deze 3 klinken voor mij als Het Aardse Paradijs. 

H: Het Aardse Paradijs….Nou, dat zal je tegenvallen. Als ik die 3 soorten van vrijheid bundel
dus: vrij van verplichtingen, vrij van angsten en gevaar, financiële vrijheid en dat dan absolute vrijheid.

W: Nu moet je ophouden, hoor…

H: Nou, die absolute vrijheid. Die is absoluut dodelijk. Vrijheid bestaat niet. 
Tenminste: niet in de betekenis zoals die nu overal klinkt. Je kunt wel streven naar vrijheid. 
Maar bereiken zal je het niet. Dat kan ook niet, want vrijheid past niet bij de menselijke natuur.

W: Mens en vrijheid gaat niet samen?

H: Inderdaad. Laten we – fir the sake of argument - eens beginnen bij: het leven zonder verplichtingen. Dus alle verplichtingen schaf je af. De morele verplichtingen en de sociale verplichtingen. 

W: Nooit meer naar een kringetjes verjaardag.

H: Wil je dat? 

W: Daar geef ik geen antwoord op. Mijn familie luistert mee. Kun je een voorbeeld geven van een morele verplichting? Is de kringetjesverjaardag een morele verplichting?

H: Het voor veel mensen in een vaak wat ongemakkelijke kring zitten op een verjaardagsfeestje zou je een morele verplichting kunnen noemen. Maar ik zie dat eerder als een sociale verplichting. Een morele verplichting is de verplichting die je hebt voor elkaar en voor de omgeving. Het doel van een morele verplichting is voor elkaar te zorgen. Elkaars leven te bewaren en te bewaken. Ouders zorgen voor hun kinderen. Kinderen voor hun ouders. Gezonde en fitte mensen besteden aandacht aan zieken en zwakkeren. We voeren en helpen de dieren als dat nodig is. De morele verplichting is heel natuurlijk en heel logisch. 

W: en een sociale verplichting is de kringetjesverjaardag? 

H: Inderdaad. Onder anderen.Het is de omgang die je hebt met iedereen die je kent of tegenkomt. Of waarmee je min of meer samenleeft. Veel daarvan heeft natuurlijk wel een overlap met de morele verplichting. Dus: je loopt op straat om mensen heen, in plaats van hen opzij te duwen.

W: Je brengt een pannetje soep naar de zieke buurvrouw.

H: Je steekt je hand op als je iemand tegenkomt die je kent. Je onderhoudt je vriendschappen en je bent goed voor je gezin. 

W: Dus zonder morele en sociale verplichtingen handel je in strijd met de natuur van de mens…

H: Ja. Als mens heb je andere mensen nodig en dat kan niet zonder die verplichtingen. Als jij je van niemand iets aantrekt omdat je de verplichtingen hebt afgeschaft, dan sta je zelf heel snel alleen. Bovendien ga je daar dood aan. 

W: Je gaat dood aan alleen-zijn?

H: Ja. Verplichtingen werken als wisselgeld. Je geeft en je ontvangt. Als je je onttrekt aan dat geven, dan krijg je ook niets terug. 

W: behalve van de professionals. De artsen en de GGD. Of GGZ.

H: Daarvoor heb je vaak ook anderen nodig. Om aan de bel te trekken voor jou.
Op een bepaald moment kun je dat zelf niet meer. Je ziet je eigen situatie ook niet. Vrijheid bestaat niet. Als je absoluut vrij bent, dan ga je dood. Het gaat ook nog eens langzaam en het is behoorlijk pijnlijk. Tuurlijk kun je ook leven aan de randen van onze samenleving. Je kunt de zonderling zijn die graag alleen is. Kind noch kraai, Allemaal prima. Maar je er helemaal aan onttrekken en toch gezond verder leven, dan kan niet. Om goed te kunnen overleven moet je deel uitmaken van een samenleving. En in een samenleving is niemand vrij. Zelfs de allerrijksten zijn dat niet. Niemand is vrij. In dat korte lijstje - vrij van verplichtingen, vrij van angsten en gevaar en financiële vrijheid - Is financiële vrijheid het meest paradoxaal. Je bent financieel vrij als je een gegarandeerd vermogen hebt waarvan je tot aan je dood kunt leven. Los van hoeveel dat is en hoe dat leven er dan uit moet zien, volgens jou. Maar die financiële vrijheid ontslaat je weer niet van je verplichtingen. 
Oke, als je heel slim bent of heel veel geld hebt, dan kun je bepaalde regels en wetten omzeilen. Je kunt verhuizen naar een land waar je bijna geen belastingen betaalt. 

W: Boetes doen je dan niks en van financiële pech lig je niet wakker. 

H: Maar daarmee houdt het feest wel zo’n beetje op. Alles en iedereen komt op jouw rijkdom af. 
Veel rijken heeft dat ook nodig, onder het motto: je bent pas rijk als anderen het zien. 
Rijk en uitgekotst wil niemand zijn. 

W: Sywert!

H: Lees bijvoorbeeld eens iets over de Prins de Lignac. Hertog van nogwat was-ie geloof ik ook. Eigenlijk heette hij Bram van Leeuwen en hij was multimiljonair. Om de belastingplicht te omzeilen schreef hij zich uit in Nederland en leefde als een statenloze nomade op zee. Die prinsentitel kocht hij. Dat kon toen nog.Maar statenloos of niet: op dat grote, luxe jacht was hij nooit alleen. Hij nodigde jan en alleman uit. Ik hoorde eens van een Nederlands stel dat ergens in een havenstad op een terras door hem werd aangesproken. Of ze het leuk vonden op een paar dagen met hem mee te varen. Tjaa.

W: We hebben het nog niet gehad over die ander vorm van vrijheid van het lijstje. 

H: Wat was het lijstje ook alweer? 

W: Hier heb ik het: vrij van verplichtingen, vrij van angsten en gevaar en financiële vrijheid. 

H: O ja. Vrijheid van angsten en gevaar. Dat bleef nog over. Angsten en gevaar zitten deels natuurlijk in je hoofd. Voor een groot deel is dat allemaal ook concreet. In die zin past ‘vrij zijn van angsten en gevaar’ al helemaal niet bij financiële vrijheid. Ik zei al dat alles en iedereen op je afkomt als je rijk bent. Dat kan gevaarlijk zijn. Dus moet je jezelf altijd beschermen. 

W: Ik kende ooit eens persoonlijk een familie van puissant rijke Nederlanders. Een familie met een omvangrijke Wikipedia-pagina, zogezegd. Hun huis was een bunker. Iedereen die op een of andere manier met hen te maken kreeg werd eerst gescreend en hun kinderen stonden nooit op de klassenfoto’s. 

H: Financiële vrijheid is doorgaans ook niet helemaal solide. Je beleggingen kunnen bijvoorbeeld in rook opgaan. 

W: Tenzij je genoeg hebt voor ook de komende generaties. 

H: Toch doet ook dan elk verlies pijn.Ik zei al dat vrijheid van angsten en gevaar zich grotendeels in je hoofd afspeelt. Maar dat geldt voor alle soorten vrijheid. De enige vorm van vrijheid dat is de interne staat van ‘ vrij zijn’. Je kunt het niet extern zijn. Je kunt het alleen maar intern voelen. Iemand met een bijstandsuitkering kan zich  financieel vrij voelen. Iemand met een handicap kan zich vrij voelen. Ondanks de beperkingen.Een gevangene kan zich vrij voelen. Een inwoner van Noord-Korea kan zich vrij voelen. We weten het niet. En nu de slinger van de klok naar de andere kant zo voelt – zoals jij dat zo subtiel zei – de complotidioot zich onvrij. Terwijl die net zo vrij of onvrij is als jij en ik.  Terug naar waar we mee begonnen: vrijheid is een verlangen dat iedereen kent. 
Tegelijkertijd staat het haaks op de menselijke natuur.Alles wat in verband wordt gebracht met vrijheid is in werkelijkheid een conglomeraat van afspraken waarmee we alle samenlevingen leefbaar en gelukkiger proberen te maken. Binnen dat conglomeraat van afspraken kun je je vrij voelen. Vrijheid is dus een puur persoonlijk en mentale aangelegenheid. Vrijheid vindt uitsluitend plaats in je hoofd. Nu moet je weten – dat is belangrijk dat waar de vrijheid centraal staat, dat daar strijd is. Dus waar vrijheid ontstaat of de drang naar vrijheid - daar dient ook de dichotomie zich aan. De angsten. De risico’s. De strijd met de morele en sociale verplichtingen. 

W: Vrijheid is een hoofdzaak. Als in: uitsluitend in je hoofd. Tegelijkertijd zal je strijd ervaren. 

H: Zeker. En die strijd kan zowel in je hoofd plaatsvinden – daar waar het ook ontstaat - als in intermenselijke relaties. 

W: Dus: vrijheid ontstaat in je hoofd. De effecten van die vrijheid zie je terug in het echte leven. 

H: Exact. Én de effecten van de strijd om de vrijheid. Jijzelf en de ander ervaart dat in het echte leven.D’r zijn een paar  ja, noem het maar wapens dus, die je kan inzetten om die vrijheid te bereiken  of juist: om de vrijheid te behouden. 

W: Het zijn neem ik aan geen fysieke wapens.

H: Nee, het zijn je mentale wapens. Namelijk je eigen overtuigingen. Dat zijn trouwens oersterke wapens. Maar geen fysieke wapens. Dat klopt. 

W: Kun je het belangrijkste wapen  de belangrijkste overtuiging  noemen?

H: Het allerbelangrijkste is dat je eerlijk bent tegen jezelf. Als je je onvrij voelt in een situatie, dan moet je eerlijk durven zijn over hoe je je voelt en wat je echt wilt. 

W: Als je je onvrij voelt, dan moet je beginnen met: dat toegeven. 

H: Dat klopt. En dan zal er een strijd ontstaan. 

W: Vrijheid is een hoofdzaak.

H: Dat klopt. Alleen daar speelt vrijheid zich af.

Meer podcasts beluisteren?
www.businesstales.com/podcasts

Een korte belafspraak maken met Hans Ruinemans?
www.businesstales.com/Hans

Een klein compliment geven aan deze podcast-serie?
https://www.BuyMeACoffee.com/HetMentorCafe