#11 Jaloezie! Heb jij daar ook last van?

#11 Jaloezie! Heb jij daar ook last van? *Luister mee in Het Mentor Café

Om de olifant in de kamer dan maar te benoemen het is logisch dat je jaloers bent als jouw partner veel tijd doorbrengt met een ander, of erger nog: intimiteiten deelt. 

Die jaloezie kan er al zijn als je partner zulke fijne gesprekken heeft met iemand anders dan met jou. Want ook dat zijn intimiteiten.

De jaloezie is logisch, want de relatie met die ander - ook al zijn het alleen maar die gesprekken maar de relatie dus, die bedreigt de aparte status die jij hebt. En daarmee komt misschien het voortbestaan van het fijne leven dat je hebt in gevaar. Of zelfs: komt het voortbestaan van je gezin in gevaar. Allemaal logisch en ook allemaal redelijk. Ik noem dat reële jaloezie.

Mijn advies in dit soort zaken is: draai de focus naar binnen in plaats van naar buiten. Let eens kritisch op jezelf. Concentreer je op jouw relatie met je partner en kijk ook naar je eigen rol. Wat kun je doen om de bijzondere status terug te nemen, als het al zo is dat die bedreigd wordt. Want dat kun je eigenlijk helemaal niet weten. Eerder  in een eerdere podcast - zeiden we al dat je nooit exact kunt weten wat er speelt. 

Alle podcasts zien of horen? 
Check www.businesstales.com/podcasts

Ons als dank trakteren op een kopje koffie? Lekker! 
Klik hier: www.buymeacoffee.com/hetmentorcafe

De voice over van de intro is van Elmer de Winter.

Transcript

Het Mentor Café
Podcast: #11
Jaloezie! Heb jij daar ook last van?

W = Wilma Out
H= Hans Ruinemans

W: Jaloezie: een negatieve emotie. Heel stoer zeg ik nu – in deze microfoon – dat ik totaal geen last van jaloezie heb. Maar dat is niet helemaal waar. Ten diepste benijd ik vrouwen die op eigen kracht een vette carrière hebben opgebouwd en daarvoor beloond zijn met een rietgedekt villaatjes in een lommerrijke laan. Zelf verdiend. En ik ben oprecht jaloers - consequent in mijn jaloezie ben ik dus ook al niet - op vrouwen die wonen in een ultra-luxe strandhuis in Florida. Elke dag teenslippers, man o man. En meer dan stikjaloers ben ik op vrouwen die vol zelfvertrouwen over de wereld rondreizen. Ik wil ook in een Jeep door de woestijn van Mali. Hier  in deze podcast-studio in Bussum (Bussum, mensen, hoe anders klinkt dat dan Bloemendaal, Florida of Mali)  bevraag ik Hans Ruinemans, boardroom monk, over de emotie jaloezie. Dit is onze elfde podcast en Hans zit geduldig klaar voor jou. Hans, hoe erg is het eigenlijk om jaloers te zijn? 

H: Nou Wilma, allereerst wil ik even zeggen dat ik het enorm waardeer dat je toch hier zit met mij…ondanks dat je liever zou leven in Bloemendaal, Florida of – wat was het ook alweer…?

W: Mali. Of elke andere avontuurlijke plek in de wereld…

H: O ja, Mali…Je zegt dat je jaloers bent, maar de vraag is of jouw gevoel wel onder het begrip jaloezie valt…En als het er al onder valt, dan kan ik zeggen dat een zekere mate van jaloezie helemaal niet zo erg is. Het is heel normaal en het kan zelfs nuttig zijn. 

W: Ah. Dan hoef ik mij niet te ergeren aan mijn stiekeme gedachten.

H: Ergeren aan een gedachte zou ik sowieso niet doen. Je straft jezelf dan dubbel, namelijk met de gedachten en met de ergernis om de gedachten. Als jij denkt aan de carrièrevrouw met het rietgedekte villaatje, voel je dan een steek of een verlangen?

W: Nee, geen steek. Maar ook geen verlangen…wel iets meer dan dat. Een steekje misschien. Of een por…

H: wat jij voelt is - en dat zei je al, want je zei: ik benijd… - wat je voelt is een begeerte. Of een diepe wens waarvan je weet: die wens zal niet meer uitkomen.  En dat mag je van mij ook wel jaloezie noemen. Ik noem het jaloezie-light. Als het een diepe en pijnlijke steek wordt, dan is het nog steeds jaloezie. Maar dan wordt het ongezond.

W: Jaloezie overload. 

https://youtu.be/OMOGaugKpzs (The Police, Every Breath You Take)

H: Met ongezond bedoel ik dat het dan schade gaat aanbrengen. Schade aan je geest, aan je lichaam uiteindelijk ook, vanwege de spanning - en aan je relaties. 

W: Op een of ander moment in ons leven hebben we allemaal wel eens de steek van het monster gevoeld. In mijn geval: geklets van vriendinnen op het schoolplein waaraan ik niet mee mocht doen. Feestjes waarvoor ik niet werd uitgenodigd en mijn allergrootste rivale wel. En later…een leidinggevende die meer aandacht besteedde aan de andere junior medewerker dan aan mij. 

H: Jaloezie is de emotie die we voelen als we bang zijn dat we iets of iemand verliezen waar minstens onze sociale status op gebouwd is. In veel gevallen gaat het verder dan alleen die sociale status en heeft de jaloezie te maken met de angst om de fundamenten van ons leven te verliezen. Jaloezie is dus van oorsprong bedoeld om het bestaan te behouden. Niet het leven, maar het bestaan.

W: ‘Leven’ en ‘bestaan’…

H: Ja, bestaan. Bestaan dat is: alles dat verder gaat dan ‘overleven’. Als je alleen maar aan het overleven bent en dat is in bijna de helft van de wereldbevolking het geval – dan kom je niet toe aan een volwaardig bestaan. Jaloezie is dus normaal en nuttig. Je bewaakt wat je hebt. Of wat je hebt bereikt. 

W: In mijn geval wil ik niet houden wat ik heb, maar verlang ik naar wat een ander heeft. Soms, want in de light-vorm. 

H: Dat klopt. Je licht-jaloerse gevoel is nog steeds de bewaker van je status. Jij hebt het leven prima voor elkaar. Dat geeft je een bepaalde status. Een plek op de apenrots. Dat heb je nodig, ook als je geen aap bent. Of eigenlijk daaruit blijkt dat we allemaal nog aap zijn. De status houdt je in leven. Niet echt, natuurlijk. Maar ons oerbrein denkt dat nog wel. Je oerbrein wil omhoog, naar de top van de rots. Nou, jij ziet dat andere vrouwen iets bereikt hebben - of iets bezitten, of iets doen - dat jij ook zou willen, en dat ervaar je als een bedreiging van je status. Want zij staat met dat rietgedekte villaatje, of dat strandhuis in Florida, hoger op de apenrots. 

W: ik ben ook jaloers op de zelfbewuste rondreizende vrouw.

H: Zeker, en die vrouwelijke nomade appelleert aan een ander aspect van je persoonlijkheid. 

W: Het is een emotie-gestuurd gevoel waar ik geen invloed op heb. 

H: Je hebt er wel invloed op, maar daar moet je iets voor doen. Dat komt omdat het emotiegebied van de hersenen - waar de jaloezie vandaan komt - gescheiden is van het redeneringsgebied van de hersenen. Dat betekent dat emoties losstaan van rationaliteit en logica. Je moet een brug slaan om tot redelijkheid te komen. En in een enkel geval lukt dat niet. Logica, rationaliteit kan trouwens net zo vaak sterker zijn dan emotie. Logica kan emotie verslaan. In dit geval de jaloezie. 

W: Ik wil helemaal niet in Amerika wonen. 

H: En een villa past ook niet bij je. 

W: Dat zie je echt verkeerd, hoor. 

H: Wil je wel naar Mali?

W: Ik wil het wel, maar ik heb er niet zoveel voor over.

H: In jouw geval hoef je je totaal geen zorgen te maken. Jouw jaloezie heeft volgens mij geen effecten op je leven. 

W: Jaloezie kan nuttig zijn, zei je zojuist. 

H: Jaloezie is in wezen een nuttige emotie. In de eerste plaats heb je de steek van jaloezie nodig om je plek op de apenrots te waarborgen. Heel oer. In het bedrijfsleven betekent dat
dat je een concurrent behoedzaam uitschakelt. 

W: Erg oer, inderdaad.

H: Het bedrijfsleven is een jungle. Jij gaf net het voorbeeld van de leidinggevende die vroeger meer aandacht besteedde aan de andere junior medewerker dan aan jou.

W: Eigenlijk was dat andersom. Een leidinggevende gaf meer aandacht aan mij dan aan een andere junior en die reageerde daar zeer venijnig op. 

H: Ai, daar komt de aap uit de mouw. Voor de andere persoon was dat een normale reactie. Passend bij de situatie. Hij of zij werd eraan herinnerd dat er zoiets als concurrentie bestaat. Leuk is het niet. Maar ja, die jungle bestaat nog steeds. Die noemen we…

 W: Philips. Of Vendex.

 H: Het is  echter  wel heel belangrijk dat je de brug naar de rationaliteit blijft slaan. De redelijkheid moet domineren. Niet de emotie. De woorden die je tegen jezelf spreekt, die voeden de emoties.  De eerste stap is dus je eigen woorden kritisch bekijken. 

W: Ik heb jou weleens gehoord over reële jaloezie en irreële jaloezie

H: Goed onthouden. Reële jaloezie is de logische jaloezie. Het is logisch dat je jaloers bent als je collega een glanzende carrière maakt en jij niet. Jouw taak is dan om naar jezelf te kijken. 

W: En te luisteren.

https://www.youtube.com/watch?v=Fp14hmDWbTE

H: Om de olifant in de kamer dan maar te benoemen: het is logisch dat je jaloers bent als jouw partner veel tijd doorbrengt met een ander, of erger nog: intimiteiten deelt. Die jaloezie kan er al zijn als je partner zulke fijne gesprekken heeft met iemand anders dan met jou. Want ook dat zijn intimiteiten. De jaloezie is logisch, want de relatie met die ander - ook al zijn het alleen maar die gesprekken maar de relatie dus, die bedreigt de aparte status die jij hebt. En daarmee komt misschien het voortbestaan van het fijne leven dat je hebt in gevaar. Of zelfs: komt het voortbestaan van je gezin in gevaar. Allemaal logisch en ook allemaal redelijk. Ik noem dat reële jaloezie. Mijn advies in dit soort zaken is: draai de focus naar binnen in plaats van naar buiten. Let eens kritisch op jezelf. Concentreer je op jouw relatie met je partner en kijk ook naar je eigen rol. Wat kun je doen om de bijzondere status terug te nemen, als het al zo is dat die bedreigd wordt. Want dat kun je eigenlijk helemaal niet weten. Eerder in een eerdere podcast zeiden we al dat je nooit exact kunt weten wat er speelt. Wat je wel zeker moet weten, dat is dat doorgeslagen jaloezie de boel ernstiger beschadigd. Jaloezie kweekt wantrouwen en daar moet je van wegblijven. Voor je het weet is je relatie veranderd in die van een gegijzelde en een cipier.

W: Is doorgeslagen jaloezie dan ook irreële jaloezie.

H: Dat hoeft niet. Als je doorslaat in je jaloezie ben je ver weg van een oplossing. Maar de jaloezie kan wel reëel zijn. Het is logisch dat je bang bent dat de basis van je bestaan in gevaar komt. Misschien is die ook wel in gevaar. Je jaloezie is doorgeslagen en dat brengt je verder weg van het doel dan ooit. Maar reëel is het misschien wel. Het is irreëel als je denkt dat je partner intimiteiten deelt  wat voor intimiteiten ook  met iemand anders, maar als dat op helemaal niks is gebaseerd. Dat jij dat denkt maakt niet dat het waar is. Alles wat ik heb gezegd geldt voor alle andere vormen van jaloezie. Zoals jaloers zijn op de omzetcijfers van een ander, jaloers op het torenhoge inkomen van de ander, het huis, het fijne gezin… De oergedachte  of eigenlijk is het niet eens een gedachte, eerder een instinct het oerinstinct dus, is: ik moet mijn status beschermen of verhogen. Dat mag, het is begrijpelijk. Maar je moet altijd de brug slaan naar de rationaliteit en de logica. 

W: Maar stel dat je dat helemaal niet kunt?

H: wat niet kunt…?

W: De brug slaan naar de rationaliteit?

H: Dan overheerst de emotie. De vraag is: hoe kan dat? Ik heb zelf eens iemand begeleid die last had van extreme jaloezie. Het betrof een zakelijk partnership. Voor mij is dat niet veel anders dan een private partnership, om het zo maar te noemen. Van de twee partners, laat ik ze Joop en Jan noemen, was Joop verschrikkelijk jaloers. Hij was jaloers op Jan, eigenlijk was hij jaloers op Jan en alleman.

W: leuke woordspeling...

H: Jan had natuurlijk last van de jaloezie van Joop. Jan had Joop min of meer gedwongen om een paar sessies bij mij te doen. Als business mentor. Joop had zich omhooggewerkt van straatschoffie met een LTS-diploma tot mede-eigenaar van een middelgroot bedrijf. Jan had de HTS gedaan. Het ging hem ook allemaal veel makkelijker af. Jan en Joop hadden ieder een heel andere startbaan van waaruit ze ooit vertrokken waren. Of van waaraf ze waren opgestegen. Die van Joop was slecht, hobbelig en vol rotzooi. Die startbaan, dat is de eigenwaarde. De startbaan van het leven van Joop was slecht. En elke nieuwe dag opnieuw startte hij vanaf die lelijke en slechte startbaan. Die startbaan moest opgeruimd en geasfalteerd. Niet opnieuw geasfalteerd. Want er lag helemaal geen asfalt. W: Hoe sterker je eigenwaarde, des te beter je startbaan. H: Wat Joop heeft gedaan, dat is zijn hele leven in kaart brengen. Alles dat niet lekker liep, dat is geëlimineerd. Slechte vrienden, slechte gezondheid. Verkeerd huis, verkeerde uitgaven: echt alles. Dat duurde bij elkaar – let op! – 6 maanden.

W: Letterlijk een nieuwe startbaan.

H: Wat hij ook leerde, is zelfreflectie. Is het waar wat ik denk? Is het reëel? Weet ik zeker dat het klopt wat ik zie? Joop was heel slim. Het asfalteren ging hem goed af.

W: Hoe is het met hem?

H: Hij is uit het bedrijf gestapt – heeft zich laten uitkopen – en is vertrokken naar het buitenland. En weet je wat hij nu doet?

W: zeg het maar…

H: Hij bouwt korte landingsbanen in Oost-Afrika.

W: wat gek…

H: Nou, de kracht van het denken is nog veel gekker dan je denkt.

W: Tegeltje!

H: Tekst op een koffiemok.

W: Voordat het te melig wordt kondig ik maar snel het einde van deze podcast aan.Dank je wel, luisteraar, dat je erbij was. Je doet ons een groot plezier door je te abonneren op Het Mentorcafé zodat onze concurrenten jaloers op ons zijn. Ik ga nu snel terug naar mijn rietgedekte villaatje. Tot de volgende keer, tot de volgende podcast.

 https://youtu.be/Fp14hmDWbTE Jealousy 

 Meer podcasts beluisteren?
www.businesstales.com/podcasts

Een korte belafspraak maken met Hans Ruinemans?
www.businesstales.com/Hans

Een klein compliment geven aan deze podcast-serie?
https://www.BuyMeACoffee.com/HetMentorCafe